Pozwoliłem sobie poniżej zamieścić tekst projektu ustawy bo tak będzie po prostu wygodniej się z nim zapoznawać, starając się jednocześnie pokusić o coś w rodzaju komentarza – jednoczesna praca w dwóch oknach zawsze jest trochę uciążliwa
Cytuj:
Projekt 24.02.2009 r.
USTAWA
z dnia ............ 2009 r.
o ratownictwie i bezpieczeństwie w górach i na zorganizowanych terenach
narciarskich
Art. 1.
Ustawa określa:
1) podmioty odpowiedzialne za ratownictwo górskie i ratownictwo na
zorganizowanych terenach narciarskich, zakres ich obowiązków i
uprawnień, oraz zasady finansowania ich działalności;
2) obowiązki osób uprawiających rekreację ruchową, sport i turystykę w
górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich;
3) zadania organów administracji rządowej, jednostek samorządu
terytorialnego, dyrekcji parków narodowych i krajobrazowych oraz
obowiązki osób prawnych i fizycznych prowadzących działalność
gospodarczą w zakresie rekreacji ruchowej, sportu i turystyki w górach i na
zorganizowanych terenach narciarskich;
4) warunki bezpieczeństwa osób uprawiających rekreację ruchową, sport i
turystykę w górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich.
Art. 2.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) górach – rozumie się przez to obszar Beskidu Niskiego, Beskidu
Wyspowego, Beskidu Średniego, Beskidu Sądeckiego, Beskidu
Żywieckiego, Beskidu Małego, Beskidu Śląskiego, Bieszczadów, Gorców,
Pienin, Sudetów Wschodnich, Sudetów Środkowych, Sudetów
Zachodnich, Tatr, pasma Spisko-Gubałowskiego i Wyżyny Krakowsko-
Wieluńskiej, z wyłączeniem obszarów jednostek osadniczych i dróg
publicznych;
2) ratownictwie górskim – rozumie się przez to organizowanie i udzielanie
pomocy osobom, które uległy wypadkowi lub są narażone na
niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia w górach, w szczególności na
skutek upadku, upadku z wysokości, uderzenia spadającym kamieniem lub
lodem, zasypania lawiną, rażenia piorunem, wychłodzenia, zachorowania,
w szczególności ze względu na wpływ wysokości, zabłądzenia lub
utknięcia ze względu na trudności terenu oraz transportowanie zwłok
z obszaru gór;
3) ratownik górski – rozumie się przez to osobę posiadającą umiejętności w
zakresie co najmniej kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz inne
umiejętności określone przez podmioty, o których mowa w art. 6, będącą
członkiem tych podmiotów;
4) ratownik narciarski – rozumie się przez to osobę posiadającą umiejętności
w zakresie co najmniej kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz
zaświadczenie o ukończeniu specjalistycznych szkoleń w zakresie
transportu poszkodowanych organizowanych przez podmioty, o których
mowa w art. 6 ust. 1;
5) ratownictwie narciarskim – rozumie się przez to organizowanie i
udzielanie pomocy osobom, które uległy wypadkowi lub są narażone na
niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia na zorganizowanych terenach
narciarskich;
6) zorganizowanych terenach narciarskich - rozumie się przez to ogólnie
udostępnione, odpowiednio zaśnieżone lub z odpowiednio przygotowanym
sztucznym podłożem, wyznaczone i oznaczone trasy narciarskie,
nartostrady, pólka ćwiczebne i inne tereny i obiekty przeznaczone w
szczególności do uprawiania narciarstwa oraz snowboardingu znajdujące
się w szczególności przy urządzeniach linowych przeznaczonych do
transportu osób.
Art. 3.
1. Osoby uprawiają rekreację ruchową, sport i turystykę w górach i na
zorganizowanych terenach narciarskich na własne ryzyko i własną odpowiedzialność.
2. Za osoby małoletnie odpowiedzialność ponoszą ich prawni opiekunowie.
3. Do odpowiedzialności za szkody wyrządzone w trakcie uprawiania rekreacji
ruchowej, sportu i turystyki w górach stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. -
Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.
Art. 4.
Do obowiązków osób uprawiających rekreację ruchową, sport i turystykę w
górach i na zorganizowanych terenach narciarskich należy w szczególności:
1) przestrzeganie zasad bezpieczeństwa obowiązujących w poszczególnych
dziedzinach rekreacji ruchowej, sporcie i turystyce w celu ochrony
własnego życia, zdrowia i mienia oraz życia, zdrowia i mienia innych
osób;
2) zapoznanie się i przestrzeganie zasad korzystania z danego obszaru,
obiektu, lub urządzenia;
3) przestrzegania znaków informacyjnych, nakazu i zakazu;
4) zapoznanie się oraz dostosowanie swoich planów aktywności do
posiadanych umiejętności i do aktualnych warunków atmosferycznych,
prognozy pogody, komunikatu lawinowego dla danego obszaru i
zastosowanie się do zaleceń i ograniczeń wynikających z ogłoszonego
stopnia zagrożenia lawinowego oraz z panujących i przewidywanych
warunków atmosferycznych;
5) użytkowanie ubioru i sprzętu odpowiedniego do rodzaju podejmowanej
aktywności, sprawnego technicznie i zgodnie z jego przeznaczeniem, z
tym, że dzieci do lat 14 przebywające na zorganizowanych terenach
narciarskich powinny posiadać kask;
6) bezzwłoczne poinformowanie podmiotów upoważnionych do niesienia
pomocy lub zarządzającego o zaistniałym wypadku lub zaginięciu osoby
oraz o innych zdarzeniach nadzwyczajnych mogących mieć wpływ na
bezpieczeństwo osób.
Art. 5.
1. Zapewnienie warunków bezpieczeństwa w górach polega w szczególności
na:
1) udostępnieniu, oznakowaniu i zabezpieczeniu terenów, obiektów i
urządzeń służących do uprawiania rekreacji ruchowej, turystyki i
sportu;
2) zapewnieniu warunków do organizowania pomocy oraz ratowania
osób, które uległy wypadkowi lub są narażone na niebezpieczeństwo
utraty życia lub zdrowia, podmiotom o których mowa w art. 6;
3) określeniu i upowszechnieniu zasad korzystania z danego terenu,
obiektu i urządzenia;
4) informowaniu i ostrzeganiu o warunkach pogodowych oraz zagrożeniu
lawinowym, powodujących utrudnienia i zagrożenia dla zdrowia i
życia osób;
5) prowadzeniu działalności profilaktycznej i edukacyjnej dotyczącej
bezpieczeństwa w górach.
2. Za zapewnienie warunków bezpieczeństwa, o których mowa w ust. 1, odpowiada na
terenie parku narodowego lub krajobrazowego położonego na obszarze gór – dyrektor parku;
na terenie na którym prowadzona jest działalność w zakresie rekreacji ruchowej, sportu i
turystyki – osoba fizyczna lub prawna, która prowadzi działalność; na pozostałym obszarze
gór – właściwy miejscowo starosta.
Art. 6.
1. Ratownictwo górskie należy w szczególności do Górskiego Ochotniczego
Pogotowia Ratunkowego, zwanego dalej „GOPR”, oraz Tatrzańskiego Ochotniczego
Pogotowia Ratunkowego, zwanego dalej „TOPR” - specjalistycznych stowarzyszeń o zasięgu
ogólnokrajowym.
2. Inne niż GOPR i TOPR społeczne organizacje ratownicze mogą prowadzić
działalność z zakresu ratownictwa górskiego po uzyskaniu zgody ministra właściwego do
spraw wewnętrznych, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
1) obszar gór, na którym ma być prowadzona działalność ratownicza, nie jest
wystarczająco zabezpieczony przez podmioty wymienione w ust. 1 albo
podmioty te nie są w stanie go zabezpieczyć;
2) posiadają kadrę ratowników górskich z uprawnieniami specjalistycznymi
zweryfikowanymi przez podmioty wymienione w ust. 1;
3) posiadają siedzibę na terenie, na którym ma być prowadzona działalność z
zakresu ratownictwa górskiego, własny sprzęt specjalistyczny, środki
transportu i łączności;
4) wskażą źródła finansowania planowanej działalności;
5) przedstawią opinie wojewody i starosty, właściwych ze względu na obszar, na
którym ma być prowadzona działalność ratownicza, co do celowości jej
prowadzenia, a w przypadku prowadzenia działalności ratowniczej na obszarze
parku narodowego lub krajobrazowego – także opinię dyrektora parku;
6) przedstawią opinię GOPR lub TOPR w zakresie spełniania warunków, o
których mowa w pkt 1 – 3.
Art. 7.
1. W ramach ratownictwa górskiego podejmowane są działania ratownicze,
polegające w szczególności na:
1) przyjęciu zgłoszenia o wypadku;
2) dotarciu na miejsce wypadku z wyposażeniem ratowniczym
odpowiednim do warunków terenowych i rodzaju wypadku;
3) udzielaniu co najmniej kwalifikowanej pierwszej pomocy;
4) zabezpieczeniu i ewakuacji osób z terenów stanowiących zagrożenie dla
życia i zdrowia osób przebywających w górach;
5) transporcie osób, które uległy wypadkowi lub są narażone na
niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia w górach do możliwie
najbliższej jednostki systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, o
których mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o
Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z
2007 r. Nr 89, poz. 590 i Nr 166, poz. 1172, z 2008 r. Nr 17, poz. 101 i
Nr 237, poz. 1653);
6) poszukiwaniu osób zaginionych w górach.
2. Ponadto w ramach ratownictwa górskiego odbywa się transportowanie zwłok z
obszaru gór.
3. Działania ratownicze, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i pkt 4 – 6 oraz w ust. 2 mogą
być prowadzone także z użyciem śmigłowca.
Art. 8.
1. Podmioty, o których mowa w art. 6:
1) kierują, koordynują i bezpośrednio prowadzą działania ratownicze w
ramach ratownictwa górskiego;
2) organizują i prowadzą szkolenia ratowników górskich i narciarskich oraz
psów lawinowych;
3) wydają opinie o warunkach bezpieczeństwa na zorganizowanym terenie
narciarskim, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 22;
4) prowadzą działalność profilaktyczną i edukacyjną dotyczącą
bezpieczeństwa w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich;
5) prowadzą rejestr podejmowanych działań ratowniczych.
2. Ponadto podmioty, o których mowa w ust. 1 mogą:
1) prowadzić ewakuację z urządzeń linowych przeznaczonych do transportu osób;
2) zabezpieczać imprezy sportowe, o których mowa w art. 21 ust. 1;
3) wydawać opinie dotyczące warunków bezpieczeństwa osób uprawiających
rekreację ruchową, sport i turystykę w górach i na zorganizowanych terenach
narciarskich;
4) stwierdzać zagrożenia w zakresie bezpieczeństwa osób w górach i na
zorganizowanych terenach narciarskich oraz występować do zarządców tych
terenów i do organizatorów imprez sportowych, o których mowa w art. 21 ust. 1
z wnioskiem o usunięcie stwierdzonych zagrożeń;
5) brać udział w działaniach ratowniczych poza obszarem gór na wezwanie
właściwych służb.
3. Rejestr, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, zawiera następujące dane:
1) imię i nazwisko poszkodowanego;
2) rodzaj doznanego urazu;
3) rodzaj udzielonej pomocy;
4) imię i nazwisko ratowników górskich udzielających pomocy.
Art. 9.
Podmioty, o których mowa w art. 6 współpracują i w czasie prowadzenia
działań ratowniczych mogą korzystać z pomocy, w szczególności:
1) publicznych zakładów opieki zdrowotnej;
2) służb podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej
oraz ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
3) administracji lasów państwowych oraz parków narodowych i
krajobrazowych.
Art. 10.
1. Z chwilą stwierdzenia zagrożeń nadzwyczajnych w zakresie
bezpieczeństwa osób w górach lub na zorganizowanych terenach narciarskich w
szczególności takich jak wyjątkowo gwałtowne zjawiska atmosferyczne i skutki tych zjawisk,
katastrofy w ruchu powietrznym i lądowym przedstawiciele podmiotów, o których mowa w
art. 6 mogą:
1) skierować wniosek do zarządzającego danym obszarem, obiektem lub
urządzeniem o wstrzymanie eksploatacji obiektu i urządzenia lub
zamkniecie obszaru dla ruchu osób do czasu ustąpienia lub usunięcia
zagrożeń nadzwyczajnych;
2) wydawać zalecenia dla osób uprawiających rekreację ruchową, sport i
turystykę w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich.
2. Wniosek wydany ustnie powinien zostać potwierdzony na piśmie i powinien
zawierać określenie rodzaju zagrożenia nadzwyczajnego i imię i nazwisko osoby
występującej z wnioskiem. Odwołanie wstrzymania eksploatacji lub zamknięcia terenu
następuje w formie pisemnej.
Art. 11.
1. Zadania z zakresu ratownictwa górskiego dofinansowane są przez ministra
właściwego do spraw wewnętrznych w ramach dotacji celowych przyznawanych z części
budżetu państwa, której jest dysponentem.
2. Dotacje, o których mowa w ust. 1, udzielane są w szczególności na:
1) organizowanie pomocy oraz ratowanie osób, które uległy wypadkowi lub są
narażone na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia w górach;
2) zapewnienie gotowości alarmowej ratowników oraz utrzymanie bazy
ratowniczej i eksploatację sprzętu;
3) finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów
inwestycyjnych dla potrzeb ratownictwa górskiego;
4) edukację i profilaktykę w zakresie bezpieczeństwa w górach.
3. Dotacje, o których mowa w ust. 1, udzielane są z pominięciem otwartego konkursu
ofert.
4. Jednostki samorządu terytorialnego mogą przekazywać podmiotom, o których
mowa w art. 6 środki pieniężne w formie dotacji podmiotowej. Przepis art. 131 ustawy z dnia
30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104, Nr 169, poz.
1420, z późn. zm.) stosuje się odpowiednio.
Art. 12.
1. Za zapewnienie warunków bezpieczeństwa osób uprawiających rekreację
ruchową, sport i turystykę na zorganizowanych terenach narciarskich odpowiadają
zarządzający tymi terenami.
2. Zapewnienie warunków bezpieczeństwa na terenach, o których mowa w ust. 1
polega w szczególności na:
1) odpowiednim przygotowaniu, oznakowaniu, zabezpieczeniu terenów, obiektów
i urządzeń służących do uprawiania narciarstwa i snowboardingu oraz bieżącą
kontrolę stanu zabezpieczeń, oznaczeń i warunków narciarskich;
2) posiadaniu opinii o warunkach bezpieczeństwa na zorganizowanym terenie
narciarskim, wydanej przez podmioty, o których mowa w art. 6;
3) zapewnieniu pomocy osobom, które uległy wypadkowi lub są narażone na
niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia;
4) określeniu i upowszechnieniu zasad korzystania z danego terenu, obiektu i
urządzenia;
5) informowaniu o panujących warunkach narciarskich;
6) prowadzeniu działalności profilaktycznej i edukacyjnej dotyczącej
bezpieczeństwa podczas uprawiania narciarstwa.
Art. 13.
Zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim organizuje i finansuje
działania ratownicze na tym terenie.
Art. 14.
W ramach ratownictwa narciarskiego podejmowane są działania ratownicze,
polegające w szczególności na:
1) przyjęciu zgłoszenia o wypadku narciarskim przez ratownika
narciarskiego odpowiedzialnego za ratownictwo w zorganizowanym
terenie narciarskim;
2) dotarciu na miejsce wypadku narciarskiego z wyposażeniem
ratowniczym odpowiednim do warunków terenowych i rodzaju
wypadku;
3) oznaczeniu i zabezpieczeniu miejsca wypadku;
4) udzielaniu co najmniej kwalifikowanej pierwszej pomocy;
5) transporcie osób, które uległy wypadkowi lub są narażone na
niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia w zorganizowanych terenach
narciarskich do miejsca gdzie dalszy transport mogą przejąć jednostki
systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, o których mowa w art. 32
ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie
Medycznym.
Art. 15.
1. Działania ratownicze na zorganizowanych terenach narciarskich może
podejmować ratownik narciarski.
2. Zarządzający, w drodze umowy, może zlecić organizowanie, kierowanie i
koordynowanie działań ratowniczych podmiotom, o których mowa w art. 6.
Art.16.
1. Zarządca zorganizowanych terenów narciarskich jest zobowiązany do
prowadzenia rejestru wypadków na tych terenach.
2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera następujące dane:
1) imię i nazwisko poszkodowanego;
2) rodzaj doznanego urazu;
3) rodzaj udzielonej pomocy;
4) imię i nazwisko ratowników udzielających pomocy.
3. Zarządca zorganizowanych terenów narciarskich przekazuje kopię rejestru
wypadków do podmiotu, który wydał opinię, o której mowa w art. 12 ust. 2 pkt 2 w terminie
do 30 czerwca każdego roku.
Art. 17.
1. Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego
ratownikiem górskim na czas niezbędny do uczestniczenia w działaniach ratowniczych i do
wypoczynku koniecznego po ich zakończeniu.
2. Zwolnienie pracownika od pracy w razie konieczności udziału w działaniach
ratowniczych następuje w trybie przyjętym przez dany podmiot, o którym mowa w art. 6.
Czas koniecznego wypoczynku pracownika po zakończeniu działań ratowniczych ustala
osoba, która nimi kierowała.
Art. 18.
1. Ratownik górski i ratownik narciarski przy wykonywaniu działań
ratowniczych korzysta z ochrony przewidzianej w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks
karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.), dla funkcjonariuszy publicznych.
2. Ratownik górski i ratownik narciarski może poświęcić dobra osobiste innej osoby,
inne niż życie lub zdrowie, a także dobra majątkowe w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla
ratowania życia lub zdrowia osoby, która uległa wypadkowi w górach lub na
zorganizowanych terenach narciarskich.
Art. 19.
Przy wykonywaniu działań ratowniczych ratownik górski oraz ratownik
narciarski ma prawo korzystać z urządzeń przeznaczonych do transportu osób w górach i na
zorganizowanych terenach narciarskich bezpłatnie i poza kolejnością.
Art. 20.
1. Za prowadzenie obserwacji i pomiarów, opracowywanie prognoz i
ekspertyz oraz opracowywanie komunikatu lawinowego odpowiada Instytut Meteorologii i
Gospodarki Wodnej, we współpracy z GOPR i TOPR, stosownie do ich terenu działania.
2. Komunikat lawinowy powinien określać stopień zagrożenia lawinowego, stabilność
pokrywy śnieżnej, prawdopodobieństwo samoistnego i mechanicznego wyzwolenia lawiny,
zalecenia dla ruchu osób.
3. Treść komunikatu lawinowego przekazywana jest do właściwych miejscowo
dyrektorów parków narodowych i krajobrazowych, którzy przekazują go do publicznej
wiadomości, w sposób zwyczajowo przyjęty.
Art. 21.
1. Organizator imprezy sportowej w górach i na zorganizowanych terenach
narciarskich nie będącej masową imprezą sportową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia
………… o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. Nr ……., poz. ……….) zobowiązany
jest zgłosić podmiotom określonym w art. 6 ust. 1 na co najmniej 7 dni przed terminem
rozpoczęcia imprezy o jej organizacji.
2. W zgłoszeniu należy określić:
1) organizatora imprezy;
2) rodzaj, termin i czas trwania imprezy;
3) miejsce imprezy;
4) przewidywaną liczbę uczestników.
3. Zakres i sposób zabezpieczenia imprezy ustalają podmioty, o których mowa w art. 6
ust. 1., w porozumieniu z jej organizatorem.
Art. 22.
Minister właściwy do spraw wewnętrznych, w drodze rozporządzenia,
określi:
1) rodzaje terenów, obiektów i urządzeń w górach i na zorganizowanych terenach
narciarskich;
2) zasady zagospodarowania, udostępniania, oznakowania, zabezpieczania i
korzystania z terenów, obiektów i urządzeń w górach i na zorganizowanych
terenach narciarskich;
3) warunki do organizowania pomocy osobom, które uległy wypadkowi lub są
narażone na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia w górach lub na
zorganizowanych terenach narciarskich;
4) stopnie zagrożenia lawinowego;
5) wzory znaków nakazu, zakazu i informacyjnych stosowanych do oznakowania w
górach i na zorganizowanych terenach narciarskich;
mając na uwadze konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa i
udzielania pomocy osobom przebywającym w górach oraz na zorganizowanych terenach
narciarskich, uprawiających tam rekreację ruchową, turystykę i sport.
Art. 23.
1. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w okresie 2 lat od wejścia w
życie ustawy zorganizuje służbę lawinową Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
2. Do czasu zorganizowania służby lawinowej Instytutu Meteorologii i Gospodarki
Wodnej, GOPR i TOPR opracowują komunikat lawinowy zawierający stopień zagrożenia
lawinowego współdziałając w tym zakresie z Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
3. Ustalenia, o których mowa w ust. 2, są niezwłocznie przekazywane do właściwego
miejscowo dyrektora parku narodowego lub krajobrazowego, który treść komunikatu
lawinowego podaje do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty.
Art. 24.
W ustawie z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr
226, poz. 1675 oraz z 2008 r. Nr 195, poz. 1200) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 54:
a) uchyla się ust. 1,
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Minister własciwy do spraw wewnętrznych, określi, w drodze
rozporządzenia warunki bezpieczeństwa osób pływajacych, kąpiacych się
i uprawiających sporty wodne, a także obowiązki osób prawnych i fizycznych,
o których mowa w ust. 2. oraz szczegółowy zakres obowiązków i uprawnień
specjalistycznej organizacji ratowniczej, o której mowa w art. 55 ust. 2,
warunki ich wykonywania przez inne organizacje ratownicze, a także rodzaj i
wysokość świadczeń przysługujących ratownikom wodnym w związku z
udziałem w akcji ratowniczej mając na uwadze konieczność zapewnienia
odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa i udzielania pomocy osobom
pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne.“;
2) w art. 55 uchyla się ust. 1 i 3.
Art. 25.
W ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie
Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z 2007 r. Nr 89, poz. 590 i Nr 166, poz. 1172, z 2008
r. Nr 17, poz. 101 i Nr 237, poz. 1653) w art. 15 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„Art. 15.1. Jednostkami współpracującymi z systemem są służby ustawowo powołane
do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, w
szczególności: jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej, jednostki
ochrony przeciwpożarowej włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego,
podmioty, o których mowa w art. 55 ust. 2 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o
kulturze fizycznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1675 oraz z 2008 r. Nr 195, poz.
1200), podmioty, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia …….. o ratownictwie i
bezpieczeństwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich (Dz. U. Nr
…….), inne jednostki organizacyjne służb podległych lub nadzorowanych przez
ministra właściwego do spraw wewnętrznych i Ministra Obrony Narodowej.”
Art. 26.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Uwagi:Ad art. 1 i art.2 –
W zasadzie większych uwag nie ma. Osobiście z uznaniem przyjmuję podział na ratownictwo górskie i ratownictwo na obszarach narciarskich, przez który to termin należy rozumieć zorganizowany wokół urządzeń wyciągowy obszar uprawiania narciarstwa zjazdowego. Mam jedynie pewne zastrzeżenie do ustaleń art. 2 pkt. 3 i pkt. 4, ale o tym trochę dalej w stosownym miejscu.
Ad art. 3 –
Zastanawiam się czy umieszczenie tego artykułu było w ogóle potrzebne bo przecież postanowienia Kodeksu Cywilnego obowiązują każdego bez względu na to jakich czynności obywatela one dotyczą. Ale może lepiej czasami napisać więcej niż trzeba aby pewne sprawy uświadomić. Szczególnie dotyczy to ustalenia pkt. 1 – cytuję:
„Osoby uprawiają rekreację ruchową, sport i turystykę w górach i na
zorganizowanych terenach narciarskich na własne ryzyko i własną odpowiedzialność”
Niektórzy dyskutanci podnoszą sformułowanie tej tezy jako szczególnie nowe, istotne i pożyteczne z punktu widzenia społecznego. Jest to stanowisko dość dziwaczne, bowiem to co zapisane nie jest niczym nowym, bo znakomita większość czynności podejmowanych przez ludzi jest czyniona na ich własne ryzyko i odpowiedzialność. Podejmując się uprawiania jakiekolwiek sportu też robimy to na własne ryzyko i odpowiedzialność i nie widzę tu specjalnej różnicy pomiędzy turystyką górską a nizinną czy też wodną oraz uprawianiem joggingu, gry w koszykówkę, jazdy figurowej na lodzie czy też boksu lub szermierki
Ad art. 4 –
Cały ten artykuł, z jednym drobnym wyjątkiem można uznać za swoiste kuriosum i pokazywać studentom na ćwiczeniach jako przykład jak nie należy stanowić prawa. Dla wygody czytającego pozwalam sobie go zacytować:
Cytuj:
Art. 4.
Do obowiązków osób uprawiających rekreację ruchową, sport i turystykę w
górach i na zorganizowanych terenach narciarskich należy w szczególności:
1) przestrzeganie zasad bezpieczeństwa obowiązujących w poszczególnych
dziedzinach rekreacji ruchowej, sporcie i turystyce w celu ochrony
własnego życia, zdrowia i mienia oraz życia, zdrowia i mienia innych
osób;
2) zapoznanie się i przestrzeganie zasad korzystania z danego obszaru,
obiektu, lub urządzenia;
3) przestrzegania znaków informacyjnych, nakazu i zakazu;
4) zapoznanie się oraz dostosowanie swoich planów aktywności do
posiadanych umiejętności i do aktualnych warunków atmosferycznych,
prognozy pogody, komunikatu lawinowego dla danego obszaru i
zastosowanie się do zaleceń i ograniczeń wynikających z ogłoszonego
stopnia zagrożenia lawinowego oraz z panujących i przewidywanych
warunków atmosferycznych;
5) użytkowanie ubioru i sprzętu odpowiedniego do rodzaju podejmowanej
aktywności, sprawnego technicznie i zgodnie z jego przeznaczeniem, z
tym, że dzieci do lat 14 przebywające na zorganizowanych terenach
narciarskich powinny posiadać kask;
6) bezzwłoczne poinformowanie podmiotów upoważnionych do niesienia
pomocy lub zarządzającego o zaistniałym wypadku lub zaginięciu osoby
oraz o innych zdarzeniach nadzwyczajnych mogących mieć wpływ na
bezpieczeństwo osób.
Jedyne konkretne postanowienie to tylko to, że dzieci do lat 14-u na terenach narciarskich powinne jeździć w kasku. Reszta to zbiór pobożnych życzeń niezmiernie trudnych i właściwie niemożliwych do określenia w sposób precyzyjny. Takie zalecenia można umieszczać w poradniku szkoleniowym dla turystów górskich a nie w akcie prawnym.
Skoro jednak zostały umieszczone w akcie prawnym to mam kilka pytań:
1. - co się stanie jeżeli pan Kowalski, który wybrał się w góry, oczywiście te określone w art. 2 pkt. 1, w celu uprawiania turystyki lub rekreacji ruchowej oraz sportu (cokolwiek należy przez te trzy terminy rozumieć) nie przestrzega zasad bezpieczeństwa (pkt. 1), nie zapoznał się i nie przestrzega zasad korzystania z danego obszaru (pkt. 2), nie przestrzega znaków informacyjnych, nakazu i zakazu (pkt. 3), nie zapoznał się i nie dostosował swojej aktywności i posiadanych umiejętności do aktualnej i przewidywanej pogody (pkt. 4), nie posiada i nie użytkuje odpowiedni ubiór i sprzęt (pkt. 5), nie poinformuje odpowiednie organa o zaistniałym wypadku (pkt. 6) przy czym bliżej nie wiadomo czy to dotyczy wypadku własnego czy też takiego, który przydarzył się bliźniemu Kowalskiego lecz na jego oczach?
2. Kodeks drogowy formułując zestaw wymagań wobec kierowcy oraz określając jego obowiązki określa jednocześnie kto jest upoważniony do ich egzekwowania oraz jakie kary grożą za ich nieprzestrzeganie. Kto zatem jest upoważniony do kontroli osób uprawiających sport, rekreację i turystykę w górach w aspekcie przestrzegania wymagań art. 4 omawianego projektu ustawy i czy są przewidziane kary za ich nieprzestrzeganie? Jestem jak najdalszy od domagania się kar i represji jednakowoż pozwalam sobie zauważyć, że przepis wprowadzający nakazy i zakazy bez jednoczesnego wprowadzenia kar za ich nieprzestrzeganie jest przepisem martwym i jako taki obrazą prawa?
3. No i teraz clou zagadnienia. Kodeks Cywilny składa się z czterech ksiąg: Ogólnej definiującej podstawowe pojęcia, Własności i innych praw rzeczowych, Zobowiązań oraz czwarta – Spadków. Do tematyki ustawy pasuje tylko trzecia – Zobowiązań. No to popatrzy do art.353 kc – „Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić”. No i teraz art.3 czytany łącznie z art. 4 zaczyna moim skromnym zdaniem nie prawnika wyglądać oto tak – wchodząc na teren górski lub obszar narciarski w celu uprawiania sportu, rekreacji lub turystyki podejmuję zobowiązanie wobec zarządzającego, że będę przestrzegał ustawy a szczególnie wymagań określonych w artykule 4-ym – a zatem buciki, skarpetki, ciepłe gatki, odpowiedni sprzęt, umiejętności itd. Jeśli przydarzył mi się wypadek i ratował mnie TOPR, GOPR czy jeszcze ktoś inny to ja, jako winny zaniedbań (czyli wierzyciel) muszę koszty tego ratowania zwrócić. Jasne? Czy może być tak, że wypadek zostanie uznany za niezawiniony - p. Krzysztof mówi dziennikarzowi, że nie będą drobiazgowi? Hmm, teraz się tak mówi a treść art. 4 jest tak rozciągliwa, że zawsze będzie się do czego przyczepić. To moja hipoteza, proszę mnie przekonać, że nie mam racji. Jedno jest pewne – tak z niczego nie znalazły się komentarze, że teraz za głupotę trzeba będzie płacić a „otwartym tekstem” o tym w projekcie ustawy nie ma ani słowa.
Ad. Art. 5.
Na „pociechę” zgnębionemu turyście, rekreantowi, sportowcowi oraz narciarzowi jest jednak, moim zdaniem pozornie, art. 5. Dla łatwiejszego czytania przytaczam:
Cytuj:
Art. 5.
1. Zapewnienie warunków bezpieczeństwa w górach polega w szczególności
na:
1) udostępnieniu, oznakowaniu i zabezpieczeniu terenów, obiektów i
urządzeń służących do uprawiania rekreacji ruchowej, turystyki i
sportu;
2) zapewnieniu warunków do organizowania pomocy oraz ratowania
osób, które uległy wypadkowi lub są narażone na niebezpieczeństwo
utraty życia lub zdrowia, podmiotom o których mowa w art. 6;
3) określeniu i upowszechnieniu zasad korzystania z danego terenu,
obiektu i urządzenia;
4) informowaniu i ostrzeganiu o warunkach pogodowych oraz zagrożeniu
lawinowym, powodujących utrudnienia i zagrożenia dla zdrowia i
życia osób;
5) prowadzeniu działalności profilaktycznej i edukacyjnej dotyczącej
bezpieczeństwa w górach.
2. Za zapewnienie warunków bezpieczeństwa, o których mowa w ust. 1, odpowiada na
terenie parku narodowego lub krajobrazowego położonego na obszarze gór – dyrektor parku;
na terenie na którym prowadzona jest działalność w zakresie rekreacji ruchowej, sportu i
turystyki – osoba fizyczna lub prawna, która prowadzi działalność; na pozostałym obszarze
gór – właściwy miejscowo starosta.
No i co z niego wynika? Wiele i niewiele zarazem, bo tylko to, że dyrektor parku narodowego (o ile jest) oraz starosta oraz właściciel (zarządzający) terenem narciarskim, zobowiązany jest wytyczyć szlaki, zapewnić aby na terenie działała służba ratownicza, podać informację o warunkach pogodowych i zagrożeniu lawinowym oraz pouczać i edukować. Z tego wszystkiego tak bardziej konkretnie wyglądają tylko obowiązki właściciela terenu narciarskiego, reszta to takie ble, ble – drętwa gadka.
Ale już widzę lawinę spraw sądowych, które się zaczną po egzekwowaniu zobowiązań wynikających z art. 4. Będzie się działo!
Ad. Art. 6.
Punkt.1 tego artykułu brzmi:
Cytuj:
1. Ratownictwo górskie należy w szczególności do Górskiego Ochotniczego
Pogotowia Ratunkowego, zwanego dalej „GOPR”, oraz Tatrzańskiego Ochotniczego
Pogotowia Ratunkowego, zwanego dalej „TOPR” - specjalistycznych stowarzyszeń o zasięgu
ogólnokrajowym.
Ponieważ w „szczególności” to znaczy, że ktoś inny mógłby też zająć się ratownictwem górskim. Tak, ale ściśle teoretycznie bo redakcja punktu 2. jest taka, że praktycznie to będzie niemożliwe a to oznacza nic innego jak wprowadzenie monopolu TOPR i GOPR. Być może nikt się na ten monopol nie zamierza ale jednak pamiętajmy, że prywatne medyczne pogotowia ratunkowe już istnieją i ponoć cieszą się większym uznaniem niż te tradycyjne. Ponoć mamy wolny rynek ale raczej na pewno nie w górach..
Ad. Art. 8 –
TOPR I GOPR zapewniły sobie tą ustawą praktyczny monopol. Ale nie tylko. Jak wynika z art. 8 jeszcze szereg czynności dodatkowych, świadczonych zapewne odpłatnie i może nawet dość rentownych. Proszę poczytać w tekście projektu ustawy – jest coś na rzeczy
A teraz proszę przeczytać raz jeszcze treść pkt. 3 i pkt. 4 art. 2:
Cytuj:
3) ratownik górski – rozumie się przez to osobę posiadającą umiejętności w
zakresie co najmniej kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz inne
umiejętności określone przez podmioty, o których mowa w art. 6, będącą
członkiem tych podmiotów;
4) ratownik narciarski – rozumie się przez to osobę posiadającą umiejętności
w zakresie co najmniej kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz
zaświadczenie o ukończeniu specjalistycznych szkoleń w zakresie
transportu poszkodowanych organizowanych przez podmioty, o których
mowa w art. 6 ust. 1;
Pasuje do tego monopolu? Jak cholera.
Ad Art. 10 –
Przytaczam, bo ważny:
Cytuj:
Art. 10.
1. Z chwilą stwierdzenia zagrożeń nadzwyczajnych w zakresie
bezpieczeństwa osób w górach lub na zorganizowanych terenach narciarskich w
szczególności takich jak wyjątkowo gwałtowne zjawiska atmosferyczne i skutki tych zjawisk,
katastrofy w ruchu powietrznym i lądowym przedstawiciele podmiotów, o których mowa w
art. 6 mogą:
1) skierować wniosek do zarządzającego danym obszarem, obiektem lub
urządzeniem o wstrzymanie eksploatacji obiektu i urządzenia lub
zamkniecie obszaru dla ruchu osób do czasu ustąpienia lub usunięcia
zagrożeń nadzwyczajnych;
2) wydawać zalecenia dla osób uprawiających rekreację ruchową, sport i
turystykę w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich.
2. Wniosek wydany ustnie powinien zostać potwierdzony na piśmie i powinien
zawierać określenie rodzaju zagrożenia nadzwyczajnego i imię i nazwisko osoby
występującej z wnioskiem. Odwołanie wstrzymania eksploatacji lub zamknięcia terenu
następuje w formie pisemnej.
Pozornie to wszystko się zgadza. Aliści czy to nie jest przypadkiem wprowadzenie „kuchennymi drzwiami” możliwości rozwiązania znanego z praktyki naszego południowego sąsiada, czyli zamknięcia np. obszaru Tatr na cały okres zimy? Coś jest chyba na rzeczy!
Ad. Art. 11 –
W niektórych wypowiedziach w prowadzonych już dyskusjach treść tego artykułu jest przyjmowana z zadowoleniem bo ponoć rozwiązuje ona wreszcie problem finansowania TOPR i GOPR. No to poczytajmy raz jeszcze:
Cytuj:
Art. 11.
1. Zadania z zakresu ratownictwa górskiego dofinansowane są przez ministra
właściwego do spraw wewnętrznych w ramach dotacji celowych przyznawanych z części
budżetu państwa, której jest dysponentem.
2. Dotacje, o których mowa w ust. 1, udzielane są w szczególności na:
1) organizowanie pomocy oraz ratowanie osób, które uległy wypadkowi lub są
narażone na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia w górach;
2) zapewnienie gotowości alarmowej ratowników oraz utrzymanie bazy
ratowniczej i eksploatację sprzętu;
3) finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów
inwestycyjnych dla potrzeb ratownictwa górskiego;
4) edukację i profilaktykę w zakresie bezpieczeństwa w górach.
3. Dotacje, o których mowa w ust. 1, udzielane są z pominięciem otwartego konkursu
ofert.
4. Jednostki samorządu terytorialnego mogą przekazywać podmiotom, o których
mowa w art. 6 środki pieniężne w formie dotacji podmiotowej. Przepis art. 131 ustawy z dnia
30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104, Nr 169, poz.
1420, z późn. zm.) stosuje się odpowiednio.
Po pierwsze jest tu mowa nie o FINANSOWANIU ale DOFINANSOWANIU a to nie to samo. Skąd reszta pieniędzy? Dla mnie jasne – z Art. 3 i Art. 4. Tekstu pkt.2 ustęp 1 nie brałbym z nadmiernym optymizmem.
Pozostałe artykuły to już jest takie „rzemiosło prawne” nie budzące zresztą wątpliwości
.