To bardzo proste. Po pierwsze należy zaznaczyć, że pełna nazwa zjawiska brzmi inwersja termiczna. W naukach przyrodniczych spotyka się różne rodzaje inwersji, czyli odwrotności, dlatego należy to sprecyzować, żeby nie było wątpliwości o co chodzi. Po drugie należy określić co to są chmury, a co to jest mgła. Widać nie każdy sobie z tym radzi. Różnica między nimi jest taka jak między erozją a denudacją, czyli zasadnicza. Oba zjawiska powstają w efekcie ochłodzenia się pary wodnej zawartej w powietrzu z tym, że mgła narasta od dołu, a chmury od góry (tłumaczenie obrazowe). Jeżeli zatem widzimy wierzchołki gór , a nie widzimy ich podnóża, to mamy do czynienia z mgłą. I na odwrót -jeżeli nie widać wierzchołków, a widać ich podnóże, to mamy do czynienia z chmurami. To dwa różne zjawiska, a bardzo często mylone ze sobą.
W normalnych warunkach wraz ze wzrostem wysokości maleje temperatura powietrza. Czyli im wyżej, tym zimniej. Wartość ta zależna jest od gradientu adiabatycznego - zawartości pary wodnej w powietrzu. W przypadku powietrza wilgotnego mamy do czynienia z tzw. gradientem wilgotno adiabatycznym, który objawia się tym, temperatura wraz ze wzrostem wysokości zmienia się szybciej, czyli o większą wartość. Kiedy wilgotność powietrza jest niska, wówczas wartość gradientu również jest niska i zmiany temperatury wraz ze wzrostem wysokości są mniejsze. Kiedy temperatura zmienia się o wartość większą od 1st.C/100m wysokości, wówczas mamy do czynienia z gradientem wilgotno adiabatycznym. Jeżeli zaś wartość ta jest mniejsza od 0,5st.C/100m wysokości, wówczas mamy do czynienia z gradientem sucho adiabatycznym. Wartość od 0,5st.C do 1,0st.C uznawana jest za średnią. Czyli spadek temperatury wraz ze wzrostem wysokości jest zjawiskiem normalnym w sensie fizycznym.
Zdarzają się jednak sytuacje odwrotne, zwłaszcza w górach, kiedy to powietrze w górze jest cieplejsze od tego na dole. Zjawisko to zachodzi w przyrodzie stosunkowo często, jednak najlepiej widoczne jest w okresie jesienno-zimowym, kiedy są najniższe temperatury. Podstawowym warunkiem koniecznym do powstania opisywanego zjawiska jest absolutnie bezchmurna noc! Dlaczego bezchmurna? Ano dlatego, że gdyby na niebie były chmury, ciepło ziemi odbijałoby się od nich powracając na ziemię, gdy ich nie ma – ciepło ulatuje bez ograniczeń w kosmos. Objawia się to nagłym spadkiem temperatury odczuwalnym zwłaszcza na kilkadziesiąt minut przed wschodem słońca. Jeżeli podczas bezchmurnej nocy spędzamy noc w namiocie w niezbyt ciepłym śpiworze, to najczęściej o 4 nad ranem budzimy się z zimna. To jest właśnie konsekwencja wyprowadzenia ciepła z atmosfery w przestrzeń kosmiczną. Po takiej nocy powierzchnia zewnętrznej części litosfery znacznie się wychładza, tym bardziej, im wyżej. Wysoko w górach, w nocy temperatura jest niższa, niż u podnóża gór. W efekcie dochodzi do wychłodzenia gruntu i zalegającego tuz nad nim powietrza. Nad ranem zalegające w górze zimne powietrze jako cięższe spływa grawitacyjnie w dół po zboczach mieszając się ze znacznie cieplejszym powietrzem u podnóży. I teraz przechodzę do sedna sprawy. Jeżeli powietrze w dolinach jest wilgotne, a powietrze spływające z gór jest zimne do dochodzi do gwałtownego ochłodzenia pary wodnej zawartej w tymże powietrzu i tym samym do powstania mgły będącej przyczyną jakże fenomenalnego zjawiska zwanego morzem mgiełj! Mgła jest tym gęstsza i zjawisko bardziej się nasila, gdy jest większa różnica temperatur między powietrzem zalegającym w dole, a spływającym z wyższych partii gór, oraz co równie istotne – im wyższa jest wilgotność powietrza w dole. A zatem całe zjawisko determinuje czynnik wilgotno adiabatyczny.
Reasumując: do powstania zjawiska zwanego „morzem mgieł” konieczny jest podstawowy warunek -zupełnie bezchmurne niebo w nocy poprzedzającej zjawisko. Ważne jest też, żeby różnica temperatury między najwyższymi partiami gór, a ich podnóżem była jak największa (kilkanaście stopni). No i ostatnia sprawa – wysoka wilgotność powietrza w dole. Istotnym czynnikiem jest też brak wiatru. Oczywiście z pominięciem lokalnych wiatrów dolinnych i zboczowych będących efektem grawitacyjnego spływu zimnego powietrza. A jaki to ma związek z inwersją termiczną? Ano taki, że w czasie gęstej mgły słońce nie jest w stanie się przebić przez jej gruba warstwę, a dodatkowo wysoka wilgotność magazynuje sporo zimnego powietrza i tym samym w dole jest zimniej niż na ogrzewanych przez słońce grzbietach gór. I tyle! Proste, nie?
Dodam jeszcze że zjawisko inwersji termicznej zachodzi w górach praktycznie każdego słonecznego ranka. O świcie najwyższe partie gór są podgrzewane przez wschodzące słońce i tym samy są cieplejsze, niż tonące w cieniu doliny. Zimne masy powietrza spływają ze zboczy zbierają się w dolinach jako cięższe. Wtedy dochodzi do inwersji termicznej w pełnym tego słowa znaczeniu: ogrzane przez słońce powietrze w górach jest cieplejsze, niż zalegające w zacienionych dolinach na dole, czyli mamy do czynienia z odwrotnością. Oczywiście jest to zjawisko krótkookresowe i zanika, gdy tylko słońce wzejdzie na tyle wysoko, że ogrzeje powietrze w dolinach i wyrówna temperatury. Zjawisko, o które pyta autor wątku nosi nazwę „morza mgieł” , a nie inwersją termiczną sama w sobie i tak tez powinno być nazywane.
Czy można przewidzieć takie zjawisko? Oczywiście! I naprawdę nie potrzeba do tego Internetu, ani żadnych przyrządów. Wystarczy tylko obserwować przyrodę i zmieniające się warunki pogodowe. Odrobina wiedzy, doświadczenia i wyobraźni, a można wychodzić w góry w ciemno rozkoszując się o poranku prawdziwym oceanem mgieł…
|
... no chyba, że lubisz takie tematy ... poczytaj sobie o chaosie i układach nieliniowych to Ci da posmak tego na co się rzucasz ... jak dla mnie arcyciekawa sprawa ... miałem przyjemność nawet mieć taki przedmiocik ... w kontekście układów sterowania ... jak na tamte zamierzchłe czasy było to dość skomplikowane i nowatorskie ...
potwierdzasz???
Chyba (?). 
